pagarse

pagarse
pagar(se)
1. Cuando significa ‘satisfacer [lo que se debe] o sufragar [un gasto]’, es transitivo: «Paga tus impuestos y tus deudas de honor» (Quintero Danza [Ven. 1991]); «Para dejar mi equipaje pagué dos bolivianos» (Tiempos [Bol.] 13.12.96). Además del complemento directo, puede llevar un complemento indirecto que expresa la persona que recibe el pago: «Le pagaría a Cárceles los desperfectos» (PzReverte Maestro [Esp. 1988]); «Por cada kilo de cereza les pagan treinta centavos» (MtnCampo Carreteras [Méx. 1976]). Es frecuente omitir el complemento directo, por estar implícito o sobreentendido: «No le pagamos para que sea original, sino para que nos entretenga a la gente» (VLlosa Tía [Perú 1977]). En estos casos, es posible reinterpretar el complemento de persona como directo ( leísmo, 4d), aunque se trata de una opción menos extendida en el uso y, por tanto, menos recomendable: «El Safari es mío y al tractorista lo pago yo» (Ibargüengoitia Crímenes [Méx. 1979]). Asimismo, pagar puede llevar un complemento introducido por en o con, que expresa el medio de pago: «Le pagarían en dólares» (Fuentes Cristóbal [Méx. 1987]); «Acabé pagando con dólares mi comida» (Nasarre País [Esp. 1993]).
2. Cuando significa ‘sufrir castigo por algo’, puede construirse como transitivo: «Que el Gobierno pague sus propios errores es lógico» (País [Esp.] 3.8.77); o como intransitivo, construcción en la que la causa del castigo se expresa mediante un complemento con por: «Pues si pecó, que pague por ello» (Reyes Carnaval [Col. 1992]).
3. Cuando significa ‘presumir de algo’, es intransitivo pronominal y rige de: «No me pago de gabacho ni de alcahuete» (SchsSinisterra Ñaque [Esp. 1980] 147).
4. En el español general actual el participio es pagado: «Con creces he pagado la deuda que tenía con vuestro padre» (Britton Siglo [Pan. 1995]); «Usted me hizo una gauchada hace dos años. Queda pagada» (Galeano Días [Ur. 1978]); «Fui la actriz mejor pagada de la radio» (Posse Pasión [Arg. 1995]). Pero en gran parte de América pervive en el uso coloquial el antiguo participio irregular pago, normalmente en función adjetiva: «Es uno de los jugadores mejor pagos de la Liga» (Clarín [Arg.] 19.1.97); «Tenemos seguro y está pago. Si no fuera así, no podríamos circular» (Clarín [Arg.] 23.10.00).

Diccionario panhispánico de dudas. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Mira otros diccionarios:

  • ni tirarse ni pagarse con una persona o una cosa — coloquial No querer trato o relación con ella: ■ desde su disputa, no se tira ni se paga con su vecino …   Enciclopedia Universal

  • pagarsėjimas — dkt. Bal̃so pagarsėjimas …   Bendrinės lietuvių kalbos žodyno antraštynas

  • pagarsėti — vksm. Kal̃bos pagyvėjo ir pagarsėjo …   Bendrinės lietuvių kalbos žodyno antraštynas

  • pagarsėjimas — sm. (1) → pagarsėti: 1. Balso pagarsėjimas KII79. 2. Nusipelnęs sau skandalingą pagarsėjimą savo šiurkštumu rš. garsėjimas; atsigarsėjimas; įgarsėjimas; išgarsėjimas; nusigarsėjimas; pagarsėjimas …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • pagarsėti — intr. 1. pasigirsti, nuaidėti: Staiga miške pagarsėjo šūvis rš. 2. DŽ garsiam, žinomam pasidaryti: Šeputa buvo pagarsėjęs puikus darbininkų organizatorius, energingas ir narsus draugas rš. Namai jau pagarsėję, bet tu juos dar daugiau išgarsinsi I …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • Mancuso (moneda) — El mancuso fue una moneda propia de Barcelona labrada por sus condes y comunicada a las naciones vecinas por el comercio según lo autorizan los códices y documentos antiguos. Su origen viene de los Anglosajones quienes tomaron el nombre del modo… …   Wikipedia Español

  • Aguinaldo — Este artículo o sección necesita referencias que aparezcan en una publicación acreditada, como revistas especializadas, monografías, prensa diaria o páginas de Internet fidedignas. Puedes añadirlas así o avisar …   Wikipedia Español

  • pagadero — ► adjetivo COMERCIO, ECONOMÍA Se aplica a las cosas o a los valores que deben pagarse en una fecha o a una persona determinada: ■ la hipoteca es pagadera en diez años. * * * pagadero, a 1 adj. Se dice de lo que se ha de pagar en cierta fecha, a… …   Enciclopedia Universal

  • tirar — ► verbo transitivo 1 Soltar una cosa que se tiene cogida con la mano: ■ tiró el papel al suelo. SINÓNIMO arrojar 2 Lanzar una cosa contra una persona o hacia una dirección determinada: ■ tiró una piedra contra el cristal. SINÓNIMO arrojar 3 Hacer …   Enciclopedia Universal

  • Antoni Gaudí — i Cornet Información per …   Wikipedia Español

Compartir el artículo y extractos

Link directo
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”